Wybieraki liniowe

Wybieraki liniowe

Wybierak linii abonenckich, czyli wybierak liniowy lub wybierak ostatnich dwóch cyfr) ma ruch w pionie zależny od przedostatniej wykręconej cyfry i ruch w poziomie zależny od ostatniej wykręconej tarczą cyfry. Wybierak ten ma też o wiele więcej przekaźników niż wybierak grupowy, z uwagi na to, że wybierak ten obsługuje o wiele więcej czynności np. sygnał dzwonienia, prąd dzwonienia, zaliczenie (impulsy rozmowy). Wybieraki liniowe były wykonywane w wielu wersjach, w zależności od typu centrali, do jakiej były przeznaczone.

Wybierak liniowy miejski

Wybierak liniowy miejski, zwany także wybierakiem liniowym normalnym był stosowany w centralach miejskich systemu Strowgera. Jego oznaczenie wg dokumentacji ZWUT to T2/SB-6146-0222.

Przekaźniki i ich przeznaczenie:
A - impulsujący i zasilający abonenta wywołującego
B - kontrolny
C - seryjny
D - zasilający abonenta żądanego
E - przełączający na ruch obrotowy
F - urywający dzwonienia
H - próbny
J - zaliczający i wprowadzający okresowość dzwonienia
DF - różnicowy
FR - załączający dzwonienie wstępne, okresowe i ciągłe
WS - przełączający na drugą setkę
DP - działający od cechy m/m
Kolejność działania przekaźników
A +
B +
C +
Ruch podnoszący (impulsuje A)
C -
E + (WS)
C +
Ruch obrotowy (impulsuje A)
C -
E -
C +
H +
FR + (pierwsze dzwonienie)
J +
FR -
FR + - + - impulsy ziemi 1/4
F +
D + ( po zgłoszeniu się abonenta FR -)
E +
J - imp. bat. liczn. C -, E -, C +
W przypadku zajętego abonenta przekaźnik H nie przyciąga podczas próby i po zwolnieniu E abonent słyszy sygnał zajętości.
Podczas rozmowy czynne są przekaźniki A, B, C, D, F, H oraz ewentualnie WS.
Zakończenie rozmowy:
Jeżeli pierwszy zwalnia A to następnie B i C. Po zwolnieniu D zwalnia H i F oraz ewentualnie WS a wybierak wraca do stanu spoczynku. Jeżeli pierwszy zwalnia D pozostałe przekaźniki pozostają czynne. Po zwolnieniu A zwalnia B, C, H oraz F.

Schemat wybieraka liniowego normalnego jest przedstawiony poniżej.



Wybierak liniowy abonencki

Wybierak liniowy z centrali abonenckiej

Posiadane przeze mnie dwa wybieraki tego typu mają oznaczenia T2/B-6166-011-1 i SB-6145-0070. Jak dotychczas nie udało się do tych wybieraków znaleźć schematów. Jeśli ktoś z Czytelników tej strony może pomóc, będę wdzięczny. Wybierak ma 10 przekaźników: A,B,C,D,K,FR,WS,E,F,H. Jedynie częściowo udało się ustalić, za co odpowiadają poszczególne styki złącza nożowego.
Funkcje przekaźników: A - Przekaźnik impulsujący ( trzy uzwojenia) i zasilający AbA. B - Kontrolny. C - Seryjny. D - Zasilający AbB. E - Przełącza elektromagnesy. F - przekaźnik dzwonienia FR- dzwonienia wstępnego WS- wybór setki H - Przekaźnik próby abonenta B. K- przekaźnik kontrolny AbB Działanie przekaźników jest następujące: + oznacza przyciągnięcie - oznacza, że przekaźnik puszcza +/- oznacza, że przekaźnik impulsuje A + (zajęcie wybieraka do pracy) B+ C+ A+/- (ruch wybieraka w pionie- wybieranie pierwszej cyfry) C- C+ E+ WS+ A+/- (ruch wybieraka w poziomie- wybieranie drugiej cyfry) H+ (próba zajętości) C- E- C+ FR+ K+ FR- K- K+/- (impulsy ziemi 1/4) FR+/-(dzwonienie) gdy AbB podniesie słuchawkę: FR- K- F+ D+ i trwa rozmowa, aż do momentu, w którym którykolwiek abonent położy słuchawkę. Wówczas wybierak kasuje się: H- D- WS- F- A- B- C- Jeśli AbB jest zajęty, wówczas wybierak "zrzuca" połączenie, spadając za 13 pozycją. Za nim "spadają" poprzednie organy połączeniowe. Przekaźniki są następujące: A- trójcewkowy 400, 400, 570 omów B- jednocewkowy 1200 omów C-jednocewkowy 1200 omów D-dwucewkowy 400, 400 omów E- jednocewkowy 800 omów F- dwucewkowy 300, 400 omów FR- dwucewkowy 200, 1300 omów H-dwucewkowy 50, 1000 omów K- dwucewkowy 800, 1800 omów WS- dwucewkowy 200, 1200 omów Funkcje pinów złącza nożowego: 1- linia do poprzedniego stopnia łączenia (tu można włączyć aparat telefoniczny) 2- linia do poprzedniego stopnia łączenia (tu można włączyć aparat telefoniczny) 3- nie wykorzystane (NC) 4- j.w 5- ? 6- nie wykorzystane (NC) 7- j.w. 8-j.w. 9- żyła "p" do poprzedniego stopnia łączenia 10- ? 11- ziemia (+) 12-bateria (-) 13-? 14-? 15-ziemia (+) elektromagnes ruchu poziomego przez czerwoną zworkę gniazdka T 16-NC 17-? 18-? 19-NC 20-NC 21-NC 22- może sygnał niedostępności? (połączenie z sekcją przekaźnika K, odpowiedzialną za podanie sygnału do AbA) 23-NC 24-NC 25-impulsy ziemi 1/4 26-NC 27-NC 28-? 29-NC 30- 400Hz ciągły 32-75V 25Hz prąd dzwonienia

Wybierak liniowy z centrali FT100/200

Wybierak tego typu pracował w centrali FT100/200. Cechą charakterystyczną tego wybieraka jest to, że oryginalnie nie współpracował z wybierakiem grupowym podnosząco- obrotowym. Wybierak ten nie oferował zaliczania rozmów.

Wybierak liniowy PBX

Wybierak PBX-owy obsługiwał grupę abonentów o tym samym numerze, co znajdowało zastosowanie w dużych instytucjach. Schemat takiego wybieraka znajduje się poniżej.

Zainteresowanym tematyką starych telefonów polecam strony:

Stare telefony PRL (www.telesfor99.org)

Zabytkowe aparaty telefoniczne (www.zabapatel.pl)



Powrót do strony głównej



Strona aktualizowana 26.07.2020 r.